Leczenie kanałowe polega na ręcznym i mechanicznym oczyszczeniu kanałów korzeniowych z chorej tkanki i szczelnym ich wypełnieniu.
Powodami rozpoczęcia leczenia kanałowego są: nieodwracalne stany zapalne miazgi oraz zgorzel, czyli martwica miazgi zęba.
Najczęstszą przyczyną powstania stanu chorobowego miazgi jest infekcja bakteryjna. Może do niej dojść poprzez:
• wniknięcie drobnoustrojów do miazgi zęba od strony jego korony (przez niezaopatrzony ubytek próchniczy w zębie lub stare, uszkodzone, nieszczelne wypełnienie) lub od strony korzenia – poprzez patologiczne kieszonki w przypadku zębów paradontycznych,
• urazy zębów, powodujące przerwanie odżywiającego ząb pęczka naczyniowo-nerwowego,
• obumarcie miazgi pomimo braku ubytków próchniczych.
1. na rysunku powyżej widać ząb, w którym doszło do obumarcia miazgi, a następnie, w wyniku długotrwałego zapalenia miazgi, do powstania zmiany w okolicy okołowierzchołkowej. Stan ten został spowodowany wniknięciem bakterii poprzez ubytek próchnicowy.
2. ubytek taki należy opracować w znieczuleniu, bez dalszego dostępu do niego śliny i bakterii. Aby było to możliwe, stosuje się koferdam, specjalny, gumowy płatek montowany na zębie za pomocą małej klamerki i przytrzymywany metalową lub plastikową ramką. Po oczyszczeniu komory zęba należy znaleźć ujścia kanałów (często niezbędnym narzędziem na tym etapie leczenia jest mikroskop), poszerzyć je i bardzo dokładnie usunąć martwą lub zapalnie zmienioną tkankę (miazgę). Opracowanie odbywa się za pomocą narzędzi ręcznych i maszynowych dostosowanych do kształtu kanałów, przy udziale licznych płynów i prepartów odkażających kanał. Preparaty te stosowane są w dużej ilości aby dokładnie wypłukać bakterie i chorą tkankę usuniętą przez narzędzia kanałowe. Aby zabiegi te były precyzyjne i dotyczyły całej długości kanału podczas leczenia używa się endometru,
urządzenia mierzącego długość kanałów oraz całość prac kontroluje się zdjęciami rentgenowskimi.
3. Po gruntownym oczyszczeniu i zdezynfekowaniu kanałów, suszy się je a następnie wypełnia gutaperką wraz z niewielką ilością uszczelniacza. Ręczna kondensacja boczna – polegająca na precyzyjnym upychaniu i kondensowaniu ćwieków gutaperkowych (o określonym rozmiarze dostosowanym do szerokości kanału) oraz wypełnienie kanałów za pomocą płynnej gutaperki ( za pomocą urządzenia Obtura i Systemu B) – są to metody gwarantujące najwyższą szczelność wypełnienia. Następnie kontrolujemy jakość wypełnienia zdjęciem rtg.
4. Ostatnia faza leczenia to trwała i szczelna odbudowa korony zęba np. poprzez onley.