Periodontologia
Nie dać się paradontozie
Leczenie chorób przyzębia
Paradontoza – to choroba przyzębia, czyli tkanek otaczających zęby. Jest to choroba wieloprzyczynowa, na której wystąpienie, nasilenie czy przebieg ma wpływ wiele czynników.
Jednak przy zachowaniu dobrej higieny i stałej opiece stomatologicznej choroba nie musi wystąpić. Dla osób szczególnie narażonych na możliwość wystąpienia chorób przyzębia oraz dla podtrzymania efektów leczenia tej choroby stworzyliśmy specjalny program profilaktyczno-higienizacyjny, o którego szczegółach można zapoznać się podczas wizyty.
Początek choroby
Rozwój paradontozy najczęściej poprzedza zapalenie dziąseł. Jest ono spowodowane infekcją bakteryjną, rozpoczynającą cały proces zapalny. Zawarte w nieusuniętej płytce nazębnej drobnoustroje atakują zdrowe dziąsła. W początkowej fazie choroby dziąsła mogą wyglądać prawidłowo, częściej są zaczerwienione, nadwrażliwe, sprawiają ból i krwawią. Zmiany chorobowe mogą występować w obrębie jednego do kilku zębów, lub obejmować całe łuki zębowe. Nieleczone zapalenie może prowadzić do nieodwracalnych zmian w obrębie jamy ustnej.
Przebieg paradontozy
Dalsze, niewyleczony na czas, zapalenie dziąseł uszkadza włókna przyzębne, utrzymujące dziąsło ściśle wokół zębów. Powoduje to wniknięcie płytki głębiej do szczeliny dziąsłowej i prowadzi do dalszego rozwoju choroby. Powstają patologiczne kieszonki, dochodzi do zaniku kości, następuje obnażenie (odsłonięcie) powierzchni korzeni zębów. Zęby stają się nadwrażliwe, co może powodować dolegliwości bólowe, a odsłonięte powierzchnie korzeni są narażone na działanie bakterii próchniczotwórczych. Dochodzi również do niekorzystnych zmian estetycznych uzębienia. W wyniku pogłębienia powyższych objawów, głównie narastającego zaniku kości, dochodzi do rozchwiania, a z czasem wypadania zębów.
Możemy zapobiec takiemu rozwojowi wypadków, jeżeli: odpowiednio wcześnie zaczniemy walczyć z chorobą, poddamy się leczeniu stomatologicznemu i zwiększymy higienę jamy ustnej.
Zapobieganie paradontozom
Najważniejsza w zapobieganiu paradontozom jest właściwa higiena jamy ustnej, czyli prawidłowe mycie zębów, używanie nici dentystycznych, stosowanie irygatorów wodnych, szczoteczek do przestrzeni międzyzębowych, kontrolne (raz na pół roku lub częstsze) wizyty w gabinecie stomatologicznym, regularne poddawanie się zabiegowi skalingu (usuwania płytki nazębnej i kamienia).
Stan zapalny dziąseł dzięki opiece stomatologicznej jest odwracalny. Należy pamiętać, że nie wykryta i nie leczona w stadium początkowym choroba może doprowadzić do dużego zaniku tkanek otaczających ząb oraz do utraty zębów. Przy zaawansowanej chorobie może pojawić się konieczność leczenia chirurgicznego, co związane jest z większym dyskomfortem pacjenta. Lepiej więc zapobiegać, niż leczyć.
Kiretaż otwarty przeprowadzamy w znieczuleniu miejscowym. Podczas zabiegu przecinamy tkankę dziąsła uzyskując dostęp do korzenia zęba i otaczającej go kości. Następnie oczyszczamy korzeń usuwając ukryty kamień nazębny i inne czynniki będące przyczyną stanów zapalnych. Tkanki dziąsła umieszczamy we właściwym położeniu i zamykamy miejsce zabiegu zaszywając je. Gojenie przebiega szybko i bez dużych dolegliwości. Ten rodzaj kiretażu najlepiej eliminuje stan zapalny dziąseł prowadząc do zahamowania choroby przyzębia.
Kiretaż zamknięty jest to podstawowy zabieg przeprowadzany w ramach leczenia chorób przyzębia. Podczas zabiegu oczyszczamy kieszonki przyzębne (szczeliny występujące pomiędzy dziąsłem a korzeniem zęba, powstałe w wyniku stanów zapalnych) z czynników będących przyczyną utrzymywania się stanu zapalnego, między innymi z kamienia nazębnego oraz z bakterii. Leczenie przeprowadzamy w znieczuleniu miejscowym.
Zabieg ten wykonujemy, gdy zęby, planowane pod odbudowę protetyczną (korona, onley) czy zachowawczą (wypełnienie), uległy złamaniu lub zniszczeniu pod wpływem próchnicy. Jeżeli nie uzyskamy wystarczającej odległości pomiędzy brzegiem planowanego wypełnienia lub korony, a brzegiem wyrostka kostnego, niezbędne jest chirurgiczne wydłużenie korony klinicznej. Wydłużenie zapobiega możliwym stanom zapalnym oraz ucieczce dziąseł (powstawania recesji) w okolicy brzegów odbudów. W znieczuleniu miejscowym usuwamy niewielką ilość kości wokół zęba aby odsłonić zniszczone próchnicą tkanki i umożliwić ich dalszą rekonstrukcję. Szwy usuwamy po 7-10 dniach.
Zabieg ten wykonujemy w znieczuleniu miejscowym. Po odwarstwieniu płata śluzówkowo-okostnowego (dziąsła) i odsłonięciu korzenia usuwamy płytkę, kamień nazębny oraz zapalnie zmienioną tkankę ziarninową, wykonując tzw. kiretaż otwarty. Materiał leczniczy aplikuje się na oczyszczoną i zmodyfikowaną powierzchnię korzenia, tak, aby pokryć całą jego odsłoniętą część. Następnie zakładamy szwy.
Preparaty stosowane u nas w gabinecie to efekt prac nad nową, biologiczną koncepcją regeneracji tkanek przyzębia. Polega ona na naśladowaniu procesów biologicznych, zachodzących podczas naturalnego rozwoju zęba. W ten sposób odbudowujemy zniszczone w wyniku paradontozy struktury podporowe zęba, z zachowaniem ich pierwotnej budowy i funkcji.
Najważniejszym składnikiem używanego u nas materiału leczniczego jest amelogenina – białko produkowane przez organizm ludzki w fazie formowania zębów w życiu płodowym człowieka. Pełni ono ważną rolę w tworzeniu zęba i jego struktur. Poprzez nałożenie preparatu na powierzchnię zęba stwarza szansę na powtórzenie występujących w dzieciństwie naturalnych procesów powstawania aparatu podporowego zęba. Gojenie rany po przebytym leczeniu przebiega szybko. Natychmiast po nałożeniu preparatu rozpoczyna się intensywny proces odtwarzania struktur podporowych zęba. Pełny proces regeneracji trwa około roku, choć czas leczenia zależy tu od cech indywidualnych pacjenta.
W procesie leczenia paradontozy wiele zależy od samego pacjenta oraz od współpracy pacjent – lekarz, obejmującej ścisłe stosowanie się do rad i wskazówek udzielanych przez lekarza. Okres gojenia wymaga intensywnego nadzoru, czyli niezbędne są systematyczne wizyty kontrolne.
W pierwszym tygodniu po zabiegu nie należy szczotkować okolic pozabiegowych. Należy unikać twardych i kruchych pokarmów, a także rozpocząć płukanie roztworem chlorheksydyny (która redukuje zaczerwienienie i obrzęk dziąseł).
Przez okres 3-6 tygodni po zabiegu pacjent powinien płukać jamę ustną roztworem płynu antyseptycznego. W niektórych przypadkach konieczne może być zastosowanie antybiotyków.
Szwy usuwa się po upływie 1-3 tygodni. Zęby w okolicy leczonej muszą być ostrożnie szczotkowane od strony policzkowej i językowej specjalną, miękką szczoteczką pozabiegową. Czyszczenie zwykłą, stosowaną na co dzień szczotką, jest dopuszczalne dopiero po upływie 6 tygodni. Niezwykle istotne jest prawidłowe utrzymanie higieny jamy ustnej, umiejętne czyszczenie zębów, zwłaszcza przestrzeni międzyzębowych.
Zabieg poszerzenia strefy dziąsła właściwego (pogłębienia przedsionka) wykonujemy w celu stworzenia dodatkowej strefy chroniącej tkanki przyzębia przed urazami.
Pogłębienia przedsionka wykonujemy gdy pacjent odczuwa dyskomfort podczas szczotkowania zębów, gdy działamy profilaktycznie przed planowanym leczeniem ortodontycznym, które może spowodować powstanie recesji, lub przed planowanym leczeniem protetycznym, gdy nie ma możliwości wykonania i późniejszego funkcjonowanie uzupełnień protetycznych.
Program periodontologiczny zaproponowany w naszym gabinecie obejmuje wieloetapowe i wielospecjalistyczne leczenie choroby przyzębia – paradontozy.
Przyczyna choroby
Paradontoza to choroba wieloprzyczynowa. Wpływ na nią mogą mieć np. uwarunkowanie genetyczne. Jednak najczęstszym bezpośrednim powodem jest niewłaściwa higiena jamy ustnej, a dokładniej – bakterie, znajdujące się w nieoczyszczanych osadach nazębnych. Bakterie produkują trujące substancje, wywołujące zapalenie dziąseł. Z biegiem czasu proces ten nasila się doprowadzając do powstawania w dziąśle tzw. kieszeni przyzębnych, w których to bakterie mogą się jeszcze lepiej rozwijać. Trucizny produkowane przez bakterie powodują zanik kości, w której znajdują się zęby, następnie ich rozchwianie. W przypadku braku odpowiedniego leczenia stan ten może prowadzić nawet do utraty uzębienia.
Jak długo trwa leczenie?
Aparatu utrzymującego zęby nigdy nie udaje się przywrócić do stanu wyjściowego, jednak za pomocą leczenia możliwe jest zatrzymanie utraty kości i zmniejszenie ruchomości zębów, a także przywrócenie im funkcjonalności. Leczenie jest czasochłonne i wymaga przede wszystkim Państwa współpracy. Pacjenci muszą się przyzwyczaić do systematycznych wizyt, rozłożonych w czasie przez okres od kilku miesięcy – do roku. Leczenie przebiega zwykle w czterech fazach:
- Terapia wstępna (2-4 wizyt)
Mianem tym określamy zabiegi mające na celu doprowadzenie higieny jamy ustnej do stanu bliskiego optimum. Higiena aż w 80% przypadków prowadzi do sukcesu (trwałego wyleczenia parodontozy). Naszym zadaniem jest przeszkolenie Państwa w stosowaniu środków pomocnych w utrzymaniu właściwej higieny jamy ustnej. Środki te powinny być dla każdego pacjenta indywidualnie dobrane.
- Kiretaż (głęboki skaling) (2-4 wizyt)
Kiretaż to czyszczenie powierzchni korzeni zębów, które przebiega w znieczuleniu miejscowym.
- System terapii podtrzymującej (2-4 wizyt)
Aby zapewnić długotrwały efekt leczenia konieczne jest prowadzenie systemu terapii podtrzymującej, który polega na kontroli stanu Państwa dziąseł i zębów. Bez tego stadium osiągniecie pozytywnego efektu leczniczego jest niemożliwe.
- Zabiegi chirurgiczne
W sytuacji, gdy kiretaż nie przynosi optymalnych efektów, konieczne staje się zastosowanie zabiegów chirurgicznych. Taką jednak decyzję podejmuje lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta.
Recesja dziąseł, czyli odsłanianie się szyjek i korzeni zębów, powoduje nadwrażliwość zębów na bodźce termiczne i mechaniczne, zwiększa ryzyko próchnicy korzenia, a często stanowi również problem estetyczny. Pokrycie recesji przeszczepem z własnej tkanki pozwala na eliminację problemu. Zabieg ten przeprowadzamy w znieczuleniu miejscowym.
Chirurg pobiera z podniebienia tkankę do przeszczepu, a następnie wszywa ją na specjalnie przygotowane pole wokół zęba, pokrywając recesję. Niekiedy obszar pobrania zostaje zaopatrzony szwami na okres 7-10 dni. Natomiast z miejsca wszycia tkanki, szwy usuwamy po 10-14 dniach.
Choroba przyzębia może doprowadzić do znacznego zaniku kości i rozchwiania zębów. Nie da się tego wykluczyć nawet mimo prawidłowo przeprowadzonego leczenia periodontologicznego. Niekiedy więc dla komfortu pacjenta stosujemy unieruchomienie grupy zębów poprzez ich zszynowanie. Umożliwia to ich korzystniejsze funkcjonowanie dzięki zwiększonej stabilizacji.